به گزارش نبض بورس، یکی از روش‌های اصلی افزایش سرمایه شرکت‌ها در بازار بورس افزایش سرمایه از طریق آورده‌ی نقدی سهامداران و انتشار حق تقدم است. در این گزارش به حق تقدم‌هایی که در مجمع عمومی فوق‌العاده شرکت‌ها تصویب شده است و تا پایان شهریور ۱۴۰۲ مهلت دارند پرداخته شده است.
حق تقدم سهام به سهامداران شرکت‌های سرمایه گذاری و پس از تصویب افزایش سرمایه آن‌ها در مجمع افزایش سرمایه به منظور حفظ میزان قدرت تصمیم گیری آن‌ها در امور شرکت ارائه می‌گردد. برای این منظور پس از تصویب این افزایش سرمایه از سوی شرکت سرمایه گذار گواهی حق تقدم برای سهامداران ارسال می‌گردد که با پر کردن این فرم‌ها می‌توانند مقدار مشخصی از سهام افزوده شده را به قیمت اسمی آن خریداری کنند یا همان حق تقدم سهام را به سهم در بورس تبدیل کنند.
شرکت‌های سرمایه گذار فعال در بازار بورس با اهداف مختلفی مانند تامین مالی پروژه ها، پرداخت بدهی ها، افزایش میزان دارایی، بالا بردن تقاضای سهام خود در بورس و ... اقدام به افزایش سرمایه در این بازار می‌کنند، اما این افزایش سرمایه به معنی کاهش سهم سهامداران آن شرکت و در نتیجه کم شدن میزان قدرت و نفوذ آن‌ها در تصمیم گیری‌های شرکت شده که منصفانه نیست.
از این رو شرکت‌های سرمایه گذار به منظور احترام به حقوق سهامداران و راضی نگه داشتن آن‌ها اقدام به فروش سهام جدید به آن‌ها پیش از ارائه آن به بازار بورس و سرمایه گذاران این بازار به نام حق تقدم سهام می‌نمایند. نکته قابل توجه در این نوع سهام‌ها این است که قیمت آن‌ها برای ارائه به سهامداران معادل قیمت اسمی می‌باشد که کمتر از قیمت بازار بوده و به نفع سرمایه گذاران می‌باشد.
مهلت خرید حق تقدم سهام برای سهامداران محدود بوده و فقط در بازه زمانی مشخص شده امکان خرید و فروش و یا تبدیل آن‌ها به سهم در بورس وجود دارد.
بعد از اینکه موضوع افزایش سرمایه در شرکت تصویب شد، اطلاعات مربوط به افزایش سرمایه و صدور گواهی حق تقدم خرید سهام در سایت codal درج می‌شود. به این شکل که ابتدا شرکت جهت افزایش سرمایه مدارک و مستندات در خواست افزایش سرمایه را روی سایت کدال منتشر می‌کند و سپس اطلاعیه دریافت گواهینامه حق تقدم خرید سهام شرکت را برای آگاهی سهامداران روی سایت خود شرکت قرار می‌دهد؛ و بعد از آن مهلت استفاده از حق تقدم خرید سهام در سایت کدال اطلاع رسانی می‌شود، در این آگهی اطلاعاتی نظیر مهلت دریافت گواهینامه و استفاده از حق تقدم و همچنین شماره حساب برای واریز مبالغ نیز مشخص شده است.
همچنین بعد از اینکه افزایش شرکت در مجمع تصویب شد، یک فرم برای سهامداران ارسال می‌شود که به آن گواهی حق تقدم خرید سهام گفته می‌شود در این فرم اطلاعات افزایش سرمایه شرکت مشخص شده است به این شکل که مثلا شما گواهی خرید ۱۰۰۰ حق تقدم را خواهید داشت و اگر شما تمایل داشته باشید که درصد مالکیت خود را در شرکت حفظ کنید باید در افزایش سرمایه شرکت کرده و فرم را طی مهلتی که تعیین شده است پر کرده و برای شرکت ارسال کنید و اگر در غیر این صورت عمل کنید بدین معناست که تمایلی به شرکت در افزایش سرمایه ندارید.
بعد از اینکه گواهی حق تقدم خرید سهام را پر کردید برای خرید حق تقدم سهام باید معادل ارزش اسمی هر سهم (ارزش اسمی هر سهم در ایران ۱۰۰۰ ریال در نظر گرفته می‌شود) وجه نقد به حساب مورد نظر شرکت واریز کنید، مدت زمانی که فرصت دارید گواهینامه را پر کرده و وجه نقد را به حساب مورد نظر شرکت واریز کنید در اطلاعات گواهینامه آمده است، بعد از آن اصل فیش پیوست به همراه اصل گواهینامه (پس از تکمیل پشت گواهینامه) طی مهلت قانونی مشخص شده در برگه به امور سهامداران شرکت ارائه می‌دهید؛ و در پایان به‌ازای هر گواهی حق تقدم و هر ۱۰۰۰ ریالی که به حساب شرکت واریز کردید یک سهم به شما اختصاص می‌یابد.
بعد از اینکه افزایش سرمایه در سازمان بورس ثبت شد، که دوره زمانی مشخص دارد (معمولا ۳ تا ۶ ماه) حق تقدم‌های شما توسط سیستم به سهام عادی تبدیل می‌شود و به صورت خودکار در پرتفوی فرد می‌نشیند.
در جدول زیر لیستی از حق‌تقدم‌های منتشر شده تا پایان شهریور ۱۴۰۲، مهلت استفاده از هر یک و درصد اختلاف با قیمت سهم ارائه شده است.
